İlk yardım gerektiren durumla karşılaşıldığında soğukkanlı ve hızlı karar verici davranmak kadar zamanın doğru ve etkili kullanılması hayati önem taşıyor. İstanbul Atlas Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Ameliyathane Hizmetleri Program Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Deniz Gür, özellikle kalp durması sonrası ‘Altın Zaman’ olarak adlandırılan ilk dört dakikanın çok önemli olduğunu vurgulayarak bu zamanın doğru ve etkili kullanılması gerektiğinin altını çizdi.
İstanbul Atlas Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Ameliyathane Hizmetleri Program Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Deniz Gür, ilk yardım eğitiminin önemini vurguladı.
Trafik kazaları önemli bir halk sağlığı sorunudur
Trafik kazası sonrası yaralanmalarda yapılacak ilk yardımın hayat kurtarıcı öneme sahip olduğunu kaydeden Gür, trafik kazalarının hem ülkemizde hem dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirterek trafik kazalarında acil durumlarda gerekli olacak temel ilk yardım bilgilerini öğrenmenin önemini vurguladı.
Temel düzeyde ilk yardım eğitimi alınmalı
İlk yardımın, tanımında da yer aldığı gibi “tıbbi araç gereç olmadan eldeki olanaklarla” hayat kurtarıcı müdahaleleri kapsadığını kaydeden Gür, “Bu yüzden sağlık çalışanları dâhil, özellikle öğretmenler, sürücüler, polisler, ebeveynler, yaşlı bakıcılar ve toplum liderleri ilk yardım bilgisiyle donatılmalıdır. Acil bir durumda profesyonel sağlık ekipleri gelene kadar geçen sürede, basit ve bilinçli girişimlerimiz hayat kurtarıcı olabilir. Bu nedenle herkesin en az temel düzeyde ilk yardım eğitimi alması önerilir. Sağlık Bakanlığı onaylı ilkyardım sertifikasıyla yasal uygulayıcı olmak bu konuda en faydalı yaklaşım olmaktadır” dedi.
Kalp durmasında ilk 4 dakika çok önemli
İlk yardım gerektiren durumla karşılaşıldığında öncelikle soğukkanlı ve hızlı karar verici davranmak gerektiğini vurgulayan Gür, “Özellikle kalp durması sonrası ‘Altın Zaman’ olarak adlandırılan ilk dört dakika çok önemlidir. Bu zamanın doğru ve etkili kullanılması gerekmektedir. En çok vurgulamam gereken diğer konuysa, önce kendi güvenliğimizi sağlamaktır. Örnek olarak uçaklarda oksijen maskesini çocuktan önce ebeveynin takması kuralını hatırlatabiliriz” dedi.
Ambulans gelene kadar hasta hareket ettirilmemelidir
Yangın ya da patlama durumlarına karşın aracın kontağını kapatarak kazazedelerin ve çevredekilerin güvenliğini sağlayıcı önlemler alınması gerektiğini ifade eden Gür, “Çevrede ilk yardım için yetkili kişiden destek alarak kazazede öncelikle bilinç, daha sonra yaşam bulguları yönünden hızlıca değerlendirilmelidir. İlk yardım gereksinimi belirlendiğinde, ambulans gelene kadar uygulamalar mümkün olduğu kadar hasta hareket ettirilmeden yapılmalıdır. Bu sırada kazazede mahremiyetine de özen gösterilmelidir” diye konuştu.
Bilinçsizce taşıma felç riski oluşturur
İlk yardımda yapılmaması gereken, hayati tehlike oluşturabilecek durumlara da dikkat çeken Deniz Gür, “Toplumumuzda birçok birey yardımsever, iyi niyetli ya da koruyucu davranışlarla hareket etmek istemektedir. Ne yazık ki yapılan yanlış müdahaleler nedeniyle birçok kazazede hayatını kaybedebilmekte ya da kalıcı hasarla yaşamaya mecbur kalmaktadır. En sık yapılan hata, motor ya da araç kazaları sonrası kazazedenin başını düzeltmek ya da kaldırıp taşımaktır. Özellikle omurga yaralanmalarında bilinçsizce taşıma felç riskine yol açmaktadır. Ayrıca bilinci olmayan (bayılan, epilepsi nöbeti geçiren vb.) kazazedeye ağızdan bir şey vermek, yüzüne su atmak, kolonya sürmek-koklatmak yararlı olmadığı gibi durumu kötü etkileyebilmektedir. Kaza sonrası sürecin iyi yönetilmemesi nedeniyle ambulansın ilgili yere geç ulaşması ya da ambulansın gereksiz meşgul edilmesi gibi sorunlar da yaşanmaktadır” uyarısında bulundu.
İlk yardım eğitimleri yenilenmeli
İlk yardım bilgilerinin zamanla unutulabileceğini veya eski bilgilerin güncelliğini yitirebileceğini ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Deniz Gür, “Bu nedenle belirli aralıklarla eğitimlerin yenilenmesi, bilgilerin tazelenmesi oldukça önemlidir. Dünya Sağlık Örgütü ve yerel sağlık otoriteleri bu konuda düzenli eğitimlerin önemini hatırlatır. Evlerde, iş yerlerinde ve araçlarda standartlara uygun bir ilk yardım çantası bulundurmak, acil durumlarda vakit kazandırır. İlk yardımcının psikolojik olarak kişiyi iyi hissettirmeye çalışması, yanında olduğunu belirterek güven sağlaması önemlidir. Ayrıca çocuklarda da ilkokul seviyesinde ilk yardım eğitimleri önemsenmeli ve eğitimlerin artırılması gerekmektedir” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
