Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, boşanma sürecinde kardeşlerin birbirinden ayrılmasının çocukların duygusal gelişimini ve psikolojik sağlığı üzerindeki etkileri hakkında açıklamalarda bulundu.
Erken yaşlarda bağlanma figürlerinin kaybı, güvenli bağlanmayı zorlaştırabilir
Boşanmanın, bireylerin ve çocukların hayatında önemli bir değişim dönemi olduğunu dile getiren Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Boşanma sonrası bazı çocuklar yalnızca ebeveynlerinden değil, en yakın duygusal bağları olan kardeşlerinden de ayrılmak zorunda kalabiliyor. Kimi zaman ekonomik, kimi zaman yasal ya da başka nedenlerle alınan bu kararlar çocukların ruh sağlığını olumsuz yönde etkileyebiliyor.” dedi.
Kardeşler arasında kurulan bağın, özellikle stresli yaşam olaylarında bir tür koruyucu faktör işlevi gördüğünü aktaran Ülkü, “Ancak boşanma sonrası kardeşlerin ayrılması, çocukların en temel duygusal destek sistemlerinden birinin ortadan kalkması anlamına gelir. Kardeşin yokluğu, çocuğun yalnızlık hissini artırabilir ve güvenli bağlanma geliştirmesini zorlaştırabilir. Uzun vadede ise bu duygular; depresyon, anksiyete bozuklukları, sosyal ilişkilerde zorluk, bağlanma problemleri ve benlik algısında bozulmalar gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. Özellikle erken yaşlarda bağlanma figürlerinin (ebeveyn ve kardeş) kaybı, çocukların güvenli bağlanma geliştirmesini zorlaştırabilir. Ayrı büyüyen kardeşler, hem bireysel travmalarla baş etmeye çalışırken hem de özlem duygusuyla baş başa kalırlar. Bu da onların duygusal gelişimlerinde eksikliklere neden olabilir.” şeklinde konuştu.
Kardeşlerin birbirine olan desteği duygusal olarak iyileştirici bir işlev görür
Kardeşlerin birlikte büyümesinin, çocukların duygusal dayanıklılıklarını artırdığını kaydeden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Ortak yaşanmışlıklar, birlikte geçirilen zaman kardeşler arasında güçlü bir duygusal bağ kurulmasını sağlar. Bu bağ, özellikle ebeveynlerin ayrılığı gibi sarsıcı olaylarda çocuğun kendini daha güvende ve anlaşılmış hissetmesini sağlar. Kardeşler, bir anlamda birbirlerinin duygusal ‘sığınağı’ haline gelir. Bu da yalnızlık hissini azaltır, empati becerisini güçlendirir ve sağlıklı bağlanma gelişimine katkı sağlar.” dedi.
Çocuklar için kardeş figürünün önemine vurgu yapan Ülkü, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bazen bir oyun arkadaşı, bazen sırdaş, bazen de bir destek kaynağıdır. Aynı evde büyüyen kardeşler arasında gelişen bağ, onları dış stres faktörlerine karşı daha dirençli hale getirir. Araştırmalar, birlikte büyüyen kardeşlerin empati yeteneklerinin daha güçlü olduğunu, çatışmaları çözmede daha becerikli olduklarını ve yaşam doyumlarının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Özellikle aile içi krizlerde, kardeşlerin birbirine olan desteği duygusal olarak iyileştirici bir işlev görür.”
Yabancılaşmayı önlemek için kardeşler arası iletişim teşvik edilmeli
Ayrı büyüyen kardeşler arasında zamanla duygusal uzaklaşma, hatta yabancılaşma gözlemlenebildiğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Bu durum özellikle çocuklukta ayrılan kardeşlerde daha belirgindir çünkü ortak anılar biriktirme süreci kesintiye uğrar.” dedi.
Bu yabancılaşmayı önlemek için ebeveynlerin veya bakım verenlerin kardeşler arası düzenli temas ve iletişimi teşvik etmelerinin önemli olduğunu dile getiren Ülkü, online görüşmeler, ortak tatiller, mektuplaşmalar gibi bağları besleyici etkinliklerin, aradaki duygusal mesafeyi azaltabileceğini aktardı.
Kardeşlik bağı, sadece bir akrabalık değil; duygusal gelişimin temel taşlarından biri…
Çocukların boşanma ve kardeş ayrılığı sürecini yaşlarına, cinsiyetlerine ve kişilik yapılarına göre farklı şekillerde algılayabildiklerini ifade eden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Küçük yaşlardaki çocuklar, ayrılığı anlamlandırmakta zorlanabilir ve kendilerini suçlayabilirler. Ergenlik dönemindekiler ise yoğun öfke, isyan ya da içe kapanma tepkileri gösterebilir. Kız çocukları daha içe dönük tepkiler verirken, erkek çocuklarında agresyon, davranış problemleri daha sık görülebilir. İçedönük çocuklar, kardeşlerinin yokluğunu daha yoğun hissederken; dışadönük çocuklar bu boşluğu sosyal çevreyle doldurmaya çalışabilir. Ancak bu da yüzeysel ilişkilerle duygusal eksikliği bastırma riski taşır.” dedi.
Kardeş ayrılıklarının, boşanma sürecinde çocukları olumsuz yönde etkileyebildiğinin altını çizen Ülkü, “Bu durumun etkilerini hafifletmek ve çocukların psikolojik sağlamlıklarını desteklemek için, öncelikle bu ayrılıkların duygusal yansımalarının farkında olmak gerekir. Kardeşlik bağı, sadece bir akrabalık değil; duygusal gelişimin temel taşlarından biridir. Bu bağı korumak, çocukların ileride kuracakları ilişkiler için oldukça önem taşır.” diyerek sözlerini tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
