Prof. Dr. Sevil Atasoy, Uluslararası Uyuşturucu Madde Komisyonu’na katıldı

Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Sevil Atasoy, üyesi ve önceki başkanı olduğu Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu (INCB) adına, 10-14 Mart 2025 tarihleri arasında Viyana’da gerçekleştirilen Uyuşturucu Madde Komisyonu’nun 68. oturumuna katıldı.

Bu yılki UMK oturumunda, üye devletler çocuklar arasında uyuşturucu kullanımının önlenmesi, uyarıcı kullanım bozukluklarının tedavisi, sentetik opioid laboratuvarlarının sökülmesinde görevlilerin güvenliği, uyuşturucunun çevre üzerindeki etkisi ve küresel uyuşturucu kontrol çerçevesinin güçlendirilmesi gibi konuları ele aldı.

Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Adli Bilimler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sevil Atasoy, Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu (International Narcotics Control Board, INCB) üyesi ve önceki başkanı sıfatıyla, Uyuşturucu Maddeler Komisyonu’nun (UMK, Commission on Narcotic Drugs, CND) 68. oturumuna katıldı. Oturum, 10-14 Mart 2025 tarihleri arasında Viyana’da gerçekleştirildi.

Komisyonda dünyanın tüm bölgelerinden 53 üye devlet bulunuyor

Birleşmiş Milletler’in uyuşturucu politikalarını belirleyen merkezi organı olan Uyuşturucu Maddeler Komisyonu (UMK), uluslararası uyuşturucu politikası taahhütlerinin uygulanmasındaki ilerlemeyi değerlendirmekle görevli. Komisyonda dünyanın tüm bölgelerinden 53 üye devlet bulunuyor. UMK, Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu’nun tavsiyelerine dayanarak, hangi maddelerin uluslararası kontrol altına alınacağına karar veriyor. Bu kontrol mekanizmaları, psikoaktif maddelerin kötüye kullanımını önlemeye, bireyleri ve toplumları uyuşturucu kullanımından korumaya ve suç ile şiddeti azaltmaya yardımcı oluyor. Ayrıca, bu maddelerin tıbbi ve bilimsel amaçlar için kullanılabilir olmasını sağlıyor.

Çocuklar arasında uyuşturucu kullanımının önlenmesi ele alındı

Bu yılki UMK oturumunda, üye devletler çocuklar arasında uyuşturucu kullanımının önlenmesi, uyarıcı kullanım bozukluklarının tedavisi, alternatif kalkınma, sentetik opioid laboratuvarlarının sökülmesinde görevlilerin güvenliği, uyuşturucunun çevre üzerindeki etkisi ve küresel uyuşturucu kontrol çerçevesinin güçlendirilmesi gibi konuları ele aldı.

Sorunlarla başa çıkmak sadece uluslararası iş birliği ile mümkün…

Prof. Dr. Sevil Atasoy, toplantı süresince yönettiği farklı oturumlarda sentetik uyuşturucuların hızla yayılmasının küresel çapta ciddi bir sorun oluşturduğuna, ayrıca başta ağrı kesiciler ve ruh sağlığı sorunlarında kullanılanlar olmak üzere yeşil ve kırmızı reçeteye tabii ilaçlara erişimdeki ülkeler arasındaki eşitsizliğin kalıcı hale gelmesine dikkat çekti.  Atasoy, bu iki temel sorunla başa çıkmanın sadece uluslararası iş birliği ile mümkün olacağının altını çizdi.  

Sentetik uyuşturucuların yaygınlaşmasının yarattığı halk sağlığı tehdidi, 4 Mart’ta açıklanan Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu’nun 2024 Yıllık Raporu’nun da odak noktasını oluşturuyor. Kurul, yasadışı sentetik uyuşturucu üretimi, kaçakçılığı ve tüketimiyle mücadele için kapsamlı bir strateji çağrısında bulunuyor.

INCB’nin yan etkinliklere katılımı ve üye devletlerle etkileşimi

Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu (INCB), çeşitli yan etkinliklerde Prof. Dr. Sevil Atasoy tarafından temsil edildi.

Prof. Dr. Sevil Atasoy, 10 Mart’ta UNODC Güneydoğu Avrupa Bölge Ofisi tarafından Türkiye’nin desteğiyle düzenlenen “UNODC Güneydoğu Avrupa Bölgesel Ofisinin 20 Yılı; 2024-2029 Güneydoğu Avrupa Bölgesel Programının Başlatılması ve Bölgesel Raporlar” başlıklı etkinliğe katıldı. 10 Mart’ta UNODC tarafından Mısır, Irak, Ürdün, Libya ve Suudi Arabistan Hükümetleri ile Naif Arap Güvenlik Bilimleri Üniversitesi’nin desteğiyle düzenlenen “Orta Doğu ve Sentetik Uyuşturucu Tehdidi” başlıklı üst düzey yan etkinliğe de katıldı. Atasoy ayrıca 10 Mart’ta UNODC Genç Doktorlar Ağı’nın “Tıbbi ve bilimsel amaçlarla kontrollü maddelere erişim, saptırma ve tıbbi olmayan kullanımın önlenmesi” konulu gayri resmi toplantısını yönetti.  

INCB’nin 2024 yılında Uluslararası Hospis ve Palyatif Bakım Derneği (IAHPC) ile bir mutabakat zaptı imzalamasıyla birlikte, Prof. Atasoy 10 Mart’ta IAHPC’nin “Kurumlar arası, üye devletler ve sivil toplum iş birlikleri yoluyla Afrika’da uluslararası kontrol altındaki temel ilaçların eşit küresel bulunabilirliğinin ve satın alınabilirliğinin iyileştirilmesi” konulu yan etkinliğin açılış konuşmasını gerçekleştirdi.

Sentetik uyuşturucuların yasadışı üretimiyle mücadele

Prof. Dr. Atasoy 11 Mart’ta “Sentetik uyuşturucuların yasadışı üretimiyle mücadele” konulu Kosta Rika tarafından Belçika, Çin, Hollanda, INCB ve Amerikan Devletleri Örgütü’nün Amerikalılar Arası Uyuşturucu Bağımlılığı Kontrol Komisyonu’nun desteğiyle düzenlenen “Ekipmanı takip edin – Özel ekipmanların kullanımının izlenmesine ilişkin normatif ve operasyonel deneyimler” başlıklı yan etkinliğin açılış konuşmasını yaptı.

Prof. Dr. Atasoy ayrıca 12 Mart’ta “Gayri Resmi Uluslararası Platforma Doğru” kapsamında Japonya’nın desteğiyle Uganda Gençlik Geliştirme Bağlantısı tarafından düzenlenen “Gençlik Odaklı Uyuşturucu Bağımlılığının Önlenmesi” konulu yan etkinliğe panelist olarak katıldı.

Türkiye’den yetkililer “Narkogöz” Projesi” faaliyetlerini tanıttı

12 Mart’ta Türkiye’den toplantıya katılan yetkililer de Türkiye’nin Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, UNODC Sınır Yönetimi Şubesi ve UNODC Avrupa, Batı ve Orta Asya Bölgesel Bölümünün desteğiyle Azerbaycan tarafından düzenlenen “Tedarik Zincirlerinin Güvenliği: Uluslararası Taşımacılık Koridorlarında Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Diğer Yasadışı Faaliyetlerle Mücadelede Kolluk Kuvvetlerinin Rolü” başlıklı etkinlikte sunumlar yaptı. Aynı gün, yine Türkiye’den katılan yetkililer “Narkogöz” Projesi” başlıklı etkinlikte faaliyetlerini tanıttılar.

Atasoy, “Sessiz Acılara Ses Vermek” etkinliğinde konuştu

Prof. Dr. Atasoy ayrıca 13 Mart’ta “Sessiz Acılara Ses Vermek” konulu yan etkinlikte açılış konuşmasını yaptı. Uluslararası Kanser Kontrol Birliği tarafından Avustralya, Belçika, Kanada, Hollanda, UNODC, Amerikan Devletleri Örgütü Inter-Amerikan Uyuşturucu Bağımlılığı Kontrol Komisyonu ve Doğu Karayip Devletleri Örgütü Komisyonu’nun desteğiyle düzenlenen “Sessiz Acılara Ses Vermek: Tıbbi ve Bilimsel Amaçlı Kontrollü Maddelere Erişim ve Bulunabilirlik için Küresel Eylem Çağrısını Yeniden Canlandırmak” başlıklı yan etkinlikte, Afrika Palyatif Bakım Derneği, Asya Pasifik Hospis Palyatif Bakım Ağı, Uluslararası Hospis ve Palyatif Bakım Derneği, Uluslararası Çocuk Palyatif Bakım Ağı, Oriella Films, İnsani Yardım Durumlarında ve Acil Durumlarda Palyatif Bakım, Team Humanity International, Viyana Uyuşturucu STK Komitesi ve Dünya Hospis Palyatif Bakım Birliği’nin sunumlarına yer verildi.

13 Mart’ta Türkiye ve UNODC Önleme, Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü ve Avrasya Zarar Azaltma Derneği’nin desteklediği Dünya Doktorları Derneği tarafından düzenlenen “Döngüyü Kırmak: Hassas Bağlamlarda Uyuşturucu Kullanımı, Sağlık Sorunları ve Sosyal Sonuçları” konulu etkinlik gerçekleşti.

Üye devletlerle 2025 yılı için istişarelerde bulunuldu

Prof. Dr. Sevil Atasoy, 14 Mart’ta INCB tarafından Tayland, Birleşik Krallık ve UNODC’nin desteğiyle düzenlenen “Uluslararası Kontrollü Maddeler Taşıyan Uluslararası Yolcular” başlıklı yan etkinliğe katıldı ve INCB Başkanı Dr. Jallal Toufiq ile birlikte oturumun marjında, uyuşturucu kontrol sözleşmelerinin uygulanmasını teşvik etmek amacıyla devam eden iş birliğinin bir parçası olarak Üye Devletler ile uluslararası ve bölgesel örgütlerin temsilcileriyle bir araya geldi. Üye devletlerle 2025 yılı için afyon hammaddesi arzı ve afyon talebi konusunda gayri resmi istişarelerde bulunuldu.

CND’nin 68. oturumu sırasında, PEN Online, PEN Online Light, PICS dahil olmak üzere öncül kimyasalların kontrolüne yönelik INCB platformları hakkında yetkili ulusal makamlara eğitim verildi. Ayrıca INCB Tehlikeli Maddelerin Küresel Hızlı Önlenmesi (GRIDS) Programı çerçevesinde sağlanan IONICS, GRIDS Intelligence HD, SNOOP ve ELITE gibi araçlar hakkında da eğitim verildi.